Hà Nam, một tỉnh nằm ở phía bắc Việt Nam, không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn mang trong mình những giá trị lịch sử và văn hóa đặc biệt. Với sự kết hợp giữa nét cổ kính và hiện đại, Hà Nam đã thu hút đông đảo du khách bằng những địa điểm du lịch độc đáo. Dưới đây là tổng hợp các địa điểm du lịch nổi bật tại Hà Nam, một hành trình khám phá không chỉ về cảnh quan mà còn về lịch sử và văn hóa của vùng đất này.
- Khu du lịch sinh thái Tam Chúc
- Nhà Bá Kiến
- Làng kho cá Vũ Đại
- Kẽm Trống
- Ao Dong
- Địa Tạng Phi Lai Tự
- Động Phúc Long
- Bát Cảnh Sơn
- Làng Trống Đọi Tam
- Ngũ Động Thi Sơn
- Núi chùa Thôn Châu
- Hang Luồn
- Chùa Phật Quang
- Chùa Bà Đanh
- Núi Cấm
- Đình Đá Tiên Phong
- Làng thêu ren Thanh Hà
- Làng nghề dệt lụa tơ tằm Nha Xá
- Đền Trần Thương
1. Khu du lịch sinh thái Tam Chúc
Tọa lạc tại huyện Kim Bảng, Hà Nam và được khởi công vào năm 2005, khu du lịch Chùa Tam Chúc là một trong những ngôi chùa lớn nhất ở Việt Nam. Với diện tích rộng 5.100 ha, chùa sở hữu cảnh sắc tự nhiên tuyệt đẹp gồm rừng nguyên sinh, hồ nước và đồi núi trải dài.
Địa điểm du lịch Hà Nam này có kiến trúc độc đáo với tượng Phật Quan Thế Âm cao 67m, được xây từ 6.000 tấn đồng và 1.000 tấn thép. Đây cũng là tượng Phật Quan Âm cao nhất thế giới hiện nay. Ngoài ra, khu du lịch còn có đài Phật, đền Tổ, tháp chuông, động Thiền và khu vui chơi. Được coi là điểm đến tâm linh hấp dẫn, Chùa Tam Chúc thu hút rất nhiều du khách đến chiêm bái và thưởng ngoạn mỗi năm.
2. Nhà Bá Kiến
Chắc hẳn mọi người đã không còn xa lạ với các phẩm văn học đặc sắc của nhà văn Nam Cao như Bá Kiến, Chí Phèo, Thị Nở rồi đúng không. Tuy nhiên, để thực sự hiểu hơn về cuộc sống vào những năm 40-45 trong những tác phẩm ấy, du khách có thể thăm ngôi nhà của nhân vật Bá Kiến. Ngôi nhà Bá Kiến nằm tại xóm 11, thôn Nhân Hậu, xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. Nơi này mang đậm nét kiến trúc đặc trưng của miền quê Bắc Bộ, với 4 hàng cột và hàng chục cây gỗ lim cổ thụ quý hiếm. Dù đã nhiều năm trôi qua nhưng ngôi nhà vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên sơ và cổ kính. .
3. Làng kho cá Vũ Đại
Làng kho cá Vũ Đại tọa lạc tại xã Lạc Đạo, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Đây là ngôi làng nổi tiếng về nghề kho cá ở miền Bắc, có khoảng 200 hộ dân tham gia sản xuất và kinh doanh. Các sản phẩm kho cá tại Vũ Đại được đánh giá cao về chất lượng, vị ngon và an toàn vệ sinh thực phẩm. Cá kho làng Vũ Đại trở nên quen thuộc với những thực khách sành ăn yêu thích hương vị hoài cổ. Đây là món ăn truyền thống mang dấu ấn vùng quê đồng bằng chiêm trũng, được người dân tại đây chế biến, lưu truyền. Họ coi cá kho là món đặc sản không thể thiếu trong mỗi bữa ăn gia đình và là quà biếu ý nghĩa vào dịp Tết.
4. Kẽm Trống
Khu du lịch Kẽm Trống, nằm tại xã Thanh Hải, huyện Thanh Liêm, Hà Nam, nổi tiếng với vẻ đẹp thiên nhiên độc đáo, tựa như một bức tranh thủy mặc do thiên nhiên ban tặng. Kẽm Trống nằm giữa hai dãy núi vôi và một đoạn sông Đáy. Bên cạnh thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên trữ tình, bạn có thể tham quan các địa điểm gần đó như: Núi Bồng, Núi Rồng, Núi Vọng, Núi Cổ Động, Núi Rùa, Núi Trinh Tiết…
5. Ao Dong
Ao Dong là một tác phẩm tuyệt vời của thiên nhiên, mang trong mình sự tinh tế và kỳ diệu của đất trời. Nằm bên chân dãy núi cao, nơi này có vẻ đẹp hoang sơ và độc đáo, đem lại không gian mát mẻ và thư giãn trong những ngày hè. Cùng với cò trắng, sơn dương và đủ loài chim vang vọng, Ao Dong đã tạo nên một bức tranh sôi động và tươi sáng. Địa điểm này nằm tại xã Liên Sơn, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, là một điểm đến lý tưởng cho những ai đam mê thiên nhiên và khát khao tìm kiếm bình yên.
6. Địa Tạng Phi Lai Tự
Địa Tạng Phi Lai Tự, tọa lạc tại thị xã Phủ Lý là một trong những di sản văn hóa lịch sử quan trọng của Hà Nam. Nơi đây rất thu hút du khách đến chiêm bái và khám phá lịch sử và văn hóa địa phương. Khu di tích này bao gồm nhiều kiến trúc tôn giáo từ thế kỷ X đến XIX như: Đình Quán Bàu, Chùa Đông, Chùa Tây, Đền Cùi, Nhà thờ Sài Sơn, Nhà thờ Đức Bà, Cổng Tam Quan và Khu nhà Diên Hựu. Không chỉ có kiến trúc đẹp mắt, khung cảnh giữa núi rừng hoang sơ thanh vắng của Địa Tạng Phi Lai Tự còn mang lại cho du khách cảm giác bình yên, thảnh thơi trong tâm hồn.
7. Động Phúc Long
Động Phúc Long tọa lạc trong khu vực núi Chùa thôn Châu, thuộc núi Kiện Khê (hay còn gọi là núi Thiên Kiện). Từ mặt đất bằng, du khách leo lên khoảng 2m là tới cửa động, sau đó đi vào 5m đến ngã ba, rẽ phải xuống dốc mấy chục mét để đến động với nhiều thạch nhũ đẹp. Rẽ trái là con đường lởm chởm với nhũ đá nổi lên, tạo ra những hình thù kỳ lạ. Động Phúc Long mang hình dáng con rồng thắt túi, cùng nhiều dơi bám trên vách nên dân địa phương gọi là “hang dơi”. Động có thể chứa vài trăm người.
8. Bát Cảnh Sơn
Bát Cảnh Sơn, một địa điểm du lịch Hà Nam nổi tiếng tọa lạc tại xã Tượng Lĩnh, huyện Kim Bảng. Một phần của Bát Cảnh Sơn nằm trên dãy Hương Tích, nay thuộc Hà Nội. Tên “Bát Cảnh Sơn” mang ý nghĩa là dãy núi có tám cánh. Đây từng là thắng cảnh nổi tiếng ở vùng Sơn Nam xưa, nơi các vị vua và quần thần thường đến vãn cảnh. Trước đây, Bát Cảnh Sơn có tám ngôi chùa, thế nhưng qua thời gian và chiến tranh, một số đã bị phá hủy. Dù vậy, hàng năm, vẫn có rất nhiều du khách đến đây để chiêm bái và thưởng ngoạn. Tại đây, có các chùa, đền như Đền Tiên Ông, chùa Ông, chùa Tam Giáo, chùa Kiêu, Chùa Bà, Chùa Cả, Chùa Vân Mộng…
9. Làng Trống Đọi Tam
Với hơn 1000 năm lịch sử phát triển, làng trống Đọi Tam (xã Tiên Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) được coi là một trong những địa điểm du lịch Hà Nam nổi tiếng về sản phẩm trống truyền thống. Làng được nhiều người biết đến khi đã làm ra chiếc trống sấm lớn nhất Việt Nam. Trống đọi Tam được đánh giá là có âm thanh vang xa, độc đáo và sắc nét và thường được dùng trong các lễ hội và sự kiện quan trọng. Việc tạo nên một chiếc trống hoàn chỉnh đòi hỏi sự công phu và tỉ mỉ của nghệ nhân. Trống Đọi Tam có đa dạng loại và giá cả, từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng, thậm chí có cả những phiên bản đặc biệt giá hàng chục triệu đồng. Ngoài ra, khách hàng cũng có thể đặt làm trống với các kích cỡ và mẫu mã riêng.
10. Ngũ Động Thi Sơn
Địa điểm du lịch Hà Nam tiếp theo mà Cẩm Nang Du Lịch muốn giới thiệu là Ngũ Động Thi Sơn. Khu di tích nằm ở huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, gắn với truyền thuyết về lá cờ của Lý Thường Kiệt bay lên núi khi ông chinh phạt phương Nam đi qua thôn Quyển Sơn. Ông đã coi đây biểu tượng may mắn và sau chiến thắng ông đã đặt tên ngọn núi là núi Cuốn Sơn – một trong 5 ngọn núi của Ngũ Động Sơn nổi tiếng. Đến đây, bạn sẽ được khám phá những hang động liên hoàn với 5 lòng động lớn. Thạch nhũ đa dạng trong động mang nhiều hình thù và màu sắc huyền ảo, tất cả tạo nên một bức tranh đá tuyệt đẹp. Chỉ một lần ghé thăm, bạn sẽ cảm thấy bị thu hút bởi vẻ đẹp như chốn bồng lai tiên cảnh của nơi đây.
11. Núi chùa Thôn Châu
Núi Chùa Thôn Châu, địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của Hà Nam, nằm tại thôn Thôn Châu, xã Lê Hồ, huyện Thanh Liêm. Với độ cao khoảng 400m so với mực nước biển, núi Chùa Thôn Châu mang trong mình vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, được ví như “Thiên đường non nước”. Trên đỉnh núi, có ngôi chùa cổ kính từ thế kỷ 8 với kiến trúc phong cách Trung Hoa cổ đại. Ngoài ra, trên núi còn có các tượng Phật, đài Phật, cổng chùa và hành lang nối giữa các công trình. Tới núi Chùa Thôn Châu, bạn có thể tham gia leo núi, tản bộ, cắm trại, tìm hiểu văn hóa lịch sử. Đặc biệt đến đây vào dịp lễ Phật đản, bạn cũng sẽ có cơ hội tham gia các nghi lễ tôn giáo đầy ý nghĩa.
12. Hang Luồn
Khu vực này được bao quanh bởi các dãy núi cao, giữa thung lũng nổi lên một dãy núi thấp có tên là hang Luồn. Miệng hang Luồn chính là mặt trước của dãy núi nhìn ra cửa đá, đối diện là bãi đất rộng với kênh nước lớn. Vào mùa mưa, địa điểm du lịch Hà Nam này trở thành bến thuyền, còn mùa cạn, bạn có thể đi bộ hoặc thuyền tới cửa hang. Nguồn nước ở đây chảy từ khe núi cao, toả qua các kênh và mạch ngầm rồi dẫn ra sông Đáy. Hang Luồn dài 400m, đủ cho đoàn thuyền du khách có thể vào ngắm nhũ đá độc đáo và lắng nghe tiếng nước rơi róc rách.
13. Chùa Phật Quang
Chùa Phật Quang nằm ở thôn Dư Nhân, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam, cách Hà Nội 70km. Với diện tích lên đến 13ha, đây là ngôi chùa đạo tràng Phật tử tu tập lớn tại Hà Nam, do Đại đức Thích Thiền Ân dày công xây dựng và phát triển. Chùa gây ấn tượng với phong cách kiến trúc tỉ mỉ, với hàng loạt các hòn non bộ, tiểu cảnh nhân tạo, hồ cá trong xanh, bàn ghế đá đồ sộ. Khung cảnh tĩnh lặng của thiên nhiên trong chùa tạo nên sự bình yên và thư thái. Du khách đến đây có thể nghe các sư thầy giảng đạo, thưởng trà, thư giãn và tìm hiểu về lịch sử, ý nghĩa của từng cảnh quan trong chùa. Có thể nói chùa Phật Quang là điểm dừng chân lý tưởng để bạn tìm lại sự yên bình và sự thanh thản trong tâm hồn.
14. Chùa Bà Đanh
Bà Đanh, còn được gọi là “Bảo Sơn Nữ”, nằm tại thôn Đanh Xá, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam. Với diện tích khoảng 10ha, đây được coi là một trong những ngôi chùa đẹp và cổ kính nhất ở Hà Nam và miền Bắc nói chung. Khuôn viên địa điểm du lịch Hà Nam này bao gồm nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật với gần 40 gian nhà lớn nhỏ. Ngoài tượng Phật, chùa Bà Đanh còn thờ tượng Nam Tào, Bắc Đẩu, Thái Thượng Lão Quân và các tượng tín ngưỡng Tứ Phủ của dân gian Việt Nam. Theo truyền thuyết địa phương, chùa Bà Đanh thờ nữ thần linh thiêng, có vai trò điều khiển mưa gió, bảo vệ dân trước lũ lụt và mang lại mùa màng bội thu. Chính vì điều này, người ta gọi chùa là “chùa Đức Bà làng Đanh”, gọi tắt là “chùa Bà Đanh”.
15. Núi Cấm
Địa điểm du lịch Hà Nam – núi Cấm, nằm tại thôn Quyển Sơn, xã Thi Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam, kề bên dòng sông Đáy thơ mộng và gắn với nhiều câu chuyện hùng tráng về người anh Lý Thường Kiệt. Núi Cấm đứng độc lập như một con sư tử đang canh giữ. Đây là một ngọn núi còn cực kỳ hoang sơ cho nên hệ thực vật dày đặc. Núi Cấm liền kề với danh thắng Ngũ Động Thi Sơn và đền Trúc nổi tiếng. Đền Trúc tọa lưng núi, mặt hướng ra sông Đáy, nằm giữa rừng trúc xanh mướt.
16. Đình Đá Tiên Phong
Đình đá Tiên Phong nằm tại thôn An Mông, xã Tiên Phong, huyện Duy Tiên. Nơi này thờ Nguyệt Nga công chúa – nữ tướng Hai Bà Trưng. Địa điểm du lịch Hà Nam này là một trong số ít những ngôi đình được làm bằng đá còn giữ nguyên vẹn được cho đến ngày nay. Khách du lịch đến tham quan sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng những tác phẩm chạm khắc tinh xảo. Đình được xây dựng từ hàng trăm khối đá vừa to, vừa dày mới hoàn toàn có thể tạo thành năm hàng cột, 6 vì và nhiều xà ngang, xà dọc, chân tảng, mê cốn. Điều đặc biệt là trên những bộ phận bằng đá dễ tạo cảm giác nặng nề đó là những mảng chạm khắc nghệ thuật công phu, tạo cho đình vẻ mềm mại, sự sống động, hấp dẫn.
17. Làng thêu ren Thanh Hà
Xã Thanh Hà, huyện Thanh Liêm từ lâu đã nổi tiếng với nghề thêu ren truyền thống. Sản phẩm thêu ren của địa điểm du lịch Hà Nam này gây ấn tượng với vẻ đẹp và tinh tế, thể hiện sự khéo léo của những người thợ làng. Nghề thêu ren truyền thống tại An Hoà đã có từ hơn một thế kỷ trước (1893), khi cụ Nguyễn Đình Thản đi Hà Tây học hỏi và mang nghề về dạy cho con cháu trong làng. Qua nhiều năm phát triển, nghề thêu ren vẫn được người dân lưu giữ và sản xuất các sản phẩm phục vụ nhu cầu trong nước và cả xuất khẩu. Năm 2022, nghề thêu ren Thanh Hà đã được công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia.
18. Làng nghề dệt lụa tơ tằm Nha Xá
Làng dệt lụa Nha Xá tọa lạc bên bờ Sông Hồng, dưới chân cầu Yên Lệnh, xã Mộc Nam, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Suốt hàng trăm năm, lụa Nha Xá luôn đứng trong hàng ngũ lụa thượng hạng nổi tiếng khắp vùng. Vẻ đẹp của lụa tơ tằm Nha Xá đã chinh phục lòng các lái buôn và du khách gần xa bằng sự mềm mại và tinh tế. Tới Nha Xá, bạn sẽ không chỉ thưởng thức cảnh quan đẹp của làng quê đồng bằng Bắc Bộ, mà còn được trải nghiệm những kiến trúc biệt thự kiểu Pháp cổ điển. Không chỉ thế, bạn còn có cơ hội mua những tấm lụa tốt nhất, được dệt và nhuộm theo phương pháp truyền thống từ những nghệ nhân tài ba.
19. Đền Trần Thương
Đền Trần Thương, địa điểm du lịch tiêu biểu của Hà Nam và cả nước, hội tụ nhiều giá trị về lịch sử, quân sự, nghệ thuật kiến trúc, khảo cổ, tâm linh và du lịch. Nơi này thờ Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn và các tướng dũng cảm trong cuộc kháng chiến thứ hai chống quân Nguyên-Mông thế kỷ XIII. Ngôi đền nằm trên đất thiêng được xây kiểu “Tứ thủy quy đường”. Cảnh quan tự nhiên và kiến trúc của Đền Trần Thương hòa quyện, tạo nên không gian văn hóa linh thiêng. Vẻ đẹp của đền còn thể hiện ở phần trang trí các họa tiết công phu như lưỡng long chầu nguyệt, rồng bay, phượng múa và sóng nước mây trời,… Đồ thờ, cổ thư của đền cũng rất phong phú. Đặc biệt là pho tượng Đức Thánh Trần với nét mặt nghiêm nghị nhưng vẫn nở nụ cười bao dung.
Trên đây là một số địa danh nổi tiếng tại Hà Nam mà Cẩm Nang Du Lịch muốn chia sẻ đến tất cả bạn bè trên khắp mọi miền Tổ quốc. Với vẻ trữ tình của phong cảnh và cùng sự giản dị, mộc mạc của con người, Hà Nam đã ghi một dấu ấn đặc biệt trong lòng mỗi du khách. Nếu bạn đang tìm kiếm một điểm đến để tận hưởng bình yên, thì Hà Nam chính là điểm đến đáng để bạn chọn lựa.
